قدس آنلاین: وزرای خارجه اتحادیه اروپا امروز یک بار دیگر در بروکسل گرد هم جمع خواهند شد تا درباره امکان حفظ برجام و راضی کردن ایران به ماندن در این توافق در حال احتضار بر مبنای طرح فریز فرانسه رایزنی کنند.

پاس به زمین ایران

این نشست درست در زمانی برگزار می‌شود که بر اساس حساب و کتاب کاخ الیزه دوشنبه ۲۴ تیرماه یعنی امروز توافق ۹ روزه میان مکرون و روحانی برای خروج از بن بست موجود به پایان می‌رسد، هرچند تهران هیچ گاه بر این عدد و زمان صحه نگذاشت و آنرا تأیید نکرد و خودش را در قید زمانی معینی قرار نداد. با این حال اروپایی‌ها همچنان بدون اقدامی جدی در حال وقت‌کشی هستند و می‌خواهند توپ را در زمین ایران بیندازند.

حالا دیپلمات‌های اروپایی در حالی عازم بروکسل شده‌اند که به گفته رویترز منتظر پاسخ تهران به پیشنهاد امانوئل مکرون، موسوم به طرح «فریز» هستند.

رئیس جمهور فرانسه هفته گذشته امانوئل پن مشاور دیپلماتیک خود را با این طرح به ایران فرستاد، طرحی که بازخورد چندان مثبتی در تهران نگرفت.

اساس این طرح بر این است که ایران برای یک دوره کاهش تعهدات برجامی خود را متوقف کند یا به تعبیری گام سوم را اجایی نکند و در مقابل برای یک دوره محدود آمریکا نیز برخی از معافیت‌های خریداران نفت ایران را تمدید کند تا فرصتی برای دیپلماسی و مذاکره با دوطرف(یعنی ایران و آمریکا) در اختیار اروپایی‌ها قرار گیرد.

پاشنه آشیل طرح مکرون

خبرگزاری رویترز دیروز در گزارشی به نقل از مقام‌های اروپایی نوشت که دیپلمات‌ها در بروکسل و پایتخت‌های تروئیکای اروپایی منتظر پاسخ تهران هستند.

یک مقام رسمی در کاخ الیزه که از او در گزارش رویترز نام برده نشده گفته است که ما پارامترهای طرح فریز را برای رئیس جمهور روحانی تشریح کرده‌ایم و منتظر پاسخ تهران هستیم اما نقطه نظر و دیدگاه تهران با این طرح خیلی فاصله دارد و معلوم نیست به نتیجه برسد.

این اظهار نظر یک مقام سیاسی کاخ الیزه نشان می‌دهد خود آنها هم واقفند که طرحشان سختاری متوازن و همسنگ ندارد. دیدگاهی که تهران نیز بر آن تأکید دارد. این همان پاشنه آشیل طرح ماکرون است

 با این حال اروپایی‌ها با تشدید فشار تلاش دارند تا تهران را برای تن دادن به این برنامه در منگنه بگذارند.

تحلیلگران سیاسی اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی گریس۱ در جبل‌الطارق را نیز در همین راستا تفسیر کرده‌اند که اروپایی ها پالسهایی در مورد سخت تر شدن تحریم‌ها و فروش نفت ایران در صورت تن ندادن به طرح انها و ادامه کاهش تعهدات برجامی‌اش خواهد داشت.

جرمی هانت وزیر خارجه انگلیس دو روز قبل از نشست بروکسل اما نشانه‌هایی از نرمش لندن نشان داد و از احتمال آزاد شدن نفتکش ایران به شرط تعهد بر اینکه عازم سوریه نیست سخن گفت. اقدامی که به نظر می‌رسد برای تحریک ایران به پذیرش طرح فریز هم هست.

اما چرا تهران طرح ماکرون را قابل پذیرش نمی‌داند. پارامترهای مختلفی برای سنجش طرح فرانسه باید مد نظر قرار گیرد. نخست آنکه طرح فریز بر تلاش اروپا و نه تعهد قطعی برای مجاب کردن آمریکا به توقف برخی از معافیت های نفتی اشاره شده، حال آنکه در یکسال گذشته علاوه بر این تحریم‌های گسترده و بی سابقه ای در حوزه بانکی، پتروشیمی، صلا، فلزات، خودرو سازیو ... نیز از طرف امریکا بر علیه ایران اعمال شده است.

از سوی دیگر طرح ماکرون از ایران می‌خواهد تا همه اقدامات متقابل خود را متوقف کند. در نهایت این همه تنها برای آنست که به تعبیر الیزه زمان برای اجرای اینستکس فراهم شود حال انکه تهران ۱۵ ماه برای این کار تا کنون فرصت داده است.

این درحالیست که ولو در صورت پذیرش این طرح از سوی ایران عملاً ایده فرانسوی‌ها امکان اجرا ندارد زیرا اولا کشورهای اروپایی که در دوره قبل مشمول معافیت آمریکا بودند، عملا ًاز ایران نفت نخریدند. ، در ثانی پیش از خروج آمریکا از برجام هم به دلیل کارشکنی‌های این کشور و هراش کشورها و شرکتهای دیگر از مجازات عملا شرکتهای مطرح نفتی به سمت خرید نفت از ایران نرفتند، به طریق اولی در یک توافق موقت و شکننده که چشم‌انداز روشنی هم ندارد انها چنین ریسکی را ابداً نخواهند کرد.

دیروز سران فرانسه، انگلیس و آلمان در بینایه‌ای مشترک از خطر فروپاشی برجام ابراز نگرانی کرده و با وجود اذعان به نقش آمریکا در این اتفاق، اعلام کردند: ما به شدت نگران تصمیم ایران برای ذخیره و غنی سازی اورانیوم فراتر از حدود مجاز دانسته شده هستیم. علاوه بر این، هر سه کشور به خاطر حملاتی که در خلیج فارس و فراتر از آن شاهد بوده‌ایم و وخیم تر شدن امنیت در منطقه، بسیار نگران شده‌اند.

سران تروئیکای اروپایی با بیان اینکه کشورهای ما اخیرا چند ابتکار دیپلماتیک را برای کمک به کاهش تنش‌ها و (آغاز) گفتگو که ضرورت دارد همه طرف‌ها به نشانه حسن نیت به آن عمل کنند، ارائه کرده‌اند، در بیانیه خود افزودند: ما به حمایت از برنامه جامع اقدام مشترک ادامه می‌دهیم، ادامه برنامه جامع اقدام مشترک مشروط به تبعیت کامل ایران است و ما قویا از ایران می‌خواهیم از تصمیمات اخیر خود در این زمینه بازگردد.  

روز سخت وزرای اروپایی

خبرگزاری رویترز اما در گزارش خود درباره نشست امروز وزرای خارجه اروپایی در بروکسل به این موضوع اشاره کرده که راهکار اروپایی‌ها برای مسئله چیزی فراتر از سازوکار تبادل مالی موسوم به اینستکس نیست که دیپلماتهای اروپایی ادعا می‌کنند چون نهاد متناظر آن در ایران ایجاد نشده فراتر از مبادله غذا و دارو و اقلام بشردوستانه عمل نخواهد کرد.

ادعایی که هم فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد و هم عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی ایران آنرا رد کرده و تأکید می‌کنند تا ساحات نهاد متناظر اینستکس در ایران فعال شده و چارچوب اداری و کادر ان نیز کامل و آماده فعالیت است.

اما جمله کلیدی را رویترز خود عنوان و به مصاحبه روز گذشته ظریف که وزیر امور خارجه در آن تأکید کرده «بین انجام دادن کاری و اعلام آمادگی شما(اروپایی‌ها) اختلاف جدی وجود دارد»، اشاره کرده است. پیام روشنی که نشان می‌دهد نشست بروکسل امروز پاسخ مثبت تهران به طرح فریز را با ساختار فعلی آن دریافت نخواهد کرد.

فدریکا موگرینی ساعتی قبل پیش ار نشست وزرای خارجه اروپایی در بروکسل گفت: این طولانی‌ترین نشست شورای وزیران در ۵ سال گذشته خواهد بود و تأکید کرد: باید تمهدیداتی را اجرا کنیم که تهران به پایبندی کامل به برجام بازگردد.

جرمی هانت وزیر خارجه انگلیس هم با بیان اینکههنوز روزنه بسیار کوچکی برای حفظ توافق هسته‌ای وجود دارد که امروز درباره آن رایزنی خواهیم کرد، پیش از ورود به اجلاس شورای وزیران اروپا گفت: حفظ توافق هسته‌ای هستیم که بهترین راه برای حفظ خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای به شمار می‌آید.

حفظ توافق هسته‌ای هستیم که بهترین راه برای حفظ خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای به شمار می‌آید.